CÂY TẠI MÈO

Tên khác: Bông vàng, Cây bất thực, Múc, Tai mèo, Ngang thiên chung, Thủy ma, Giả phù dung,

Tên khoa học: Ambroma augusta (L.) Willd. syn. Ambroma angulata Lamk., A. fastuosum Gaertn., Theobroma augusta L.,

họ Trôm (Sterculiaceae).

Mô tả: Cây nhỡ cao 1-3m. Lá đa dạng, phiến lá hình trái xoan, dạng tim, chia thùy hay không, thường có răng, hơi có lông. Hoa màu tía, xếp 2-5 cái ở nách hay ở đầu cuối các nhánh. Quả nang, cao 4cm, phía đỉnh cụt và rộng hơn ở gốc, với 5 góc có cánh nhẵn, mở ở đỉnh, hạt rất nhiều, hình trứng ngược, hơi sần sùi.

Bộ phận dùng: Rễ, lá (Radix et Folium Ambromae augustae). Thu hái quanh năm, dùng tươi hay phơi khô dùng dần.

Thành phần hoá học chính: Rễ chứa carbohydrat, alcaloid, chất nhầy. sterol và các acid hữu cơ, chất khoáng.

Công dụng: Rễ, lá vị hơi đắng, tính bình, rễ hành huyết tán ứ, thông kinh hoạt lạc, giải độc tiêu thũng, vỏ rễ chữa bại liệt, bệnh lậu, có tác dụng điều kinh, tăng trương lực tử cung nhưng ít ảnh hưởng đối với dạ dày và ruột. Rễ và lá dùng làm thuốc trị đòn ngã gãy xương, kinh nguyệt không đều và mụn nhọt sưng đau. Lá non và lá bánh tẻ, có thể tước bỏ gân, vò kỹ, thái nhỏ dùng nấu canh.

Cách dùng, liều lượng: Ngày dùng 5-10g, dạng thuốc sắc, dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác.