Thổ mật

THỔ MẬT

Tên khác: Đỏm lông, Thổ mật lông, Thổ mật

Tên khoa học: Bridelia tomentosa Blume syn. B. monoica (Lour.) Merr., Cluytia monoica Lour.,

họ Thầu dầu (Euphorbiaceae).

Mô tả: Cây nhỡ cao 1-5m hay hơn, cành non mảnh, có lông hung. Lá hình bầu dục hay hình thoi dài 3-8cm, rộng 1,5-4cm, tròn hoặc tù cả hai đầu, mặt dưới có lông tơ nhạt, cuống mảnh, có lông tơ, lá kèm hình lưỡi mác hẹp. Cụm hoa gồm những xim có nhiều hoa ở nách lá, lá bắc rất nhỏ, hoa đực có 5 lá đài, 5 cánh hoa, đĩa mật tròn, bầu với hai vòi nhụy chẻ đôi ở đỉnh. Quả nang hình cầu dài 5-7mm, rộng 5mm, chứa 2 hạt.

Bộ phận dùng: Vỏ rễ, lá (Cortex Radicis et Folium Brideliae Tomentosae), thu hái quanh năm, dùng tươi hay phơi khô.

Thành phần hoá học chính: Saponin triterpenoid.

Công dụng: Vị nhạt, hơi đắng, tính bình, có tác dụng hoạt huyết khư ứ, dùng chữa tê thấp, đau xương. Vỏ rễ và lá làm thuốc an thần, chữa, kinh nguyệt không đều, trị gãy xương và đòn ngã tổn thương, trị đau dạ dày, thanh nhiệt giải độc, sốt cao, chữa ho. Rễ làm thuốc uống cho phụ nữ sau khi sinh. Quả chữa tưa lưỡi, đẹn sởi.

Cách dùng, liều lượng: Ngày dùng 15-20g, dạng thuốc sắc, dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác.