GAI CUA

Tên khác: Cà dại hoa vàng, Mùi cua, Cà gai,

Tên khoa học: Argemone mexicana L.,

họ Thuốc phiện (Papaveraceae).

Mô tả: Cây thảo cao 0,3-0,4m, thân và lá có nhiều gai, màu hơi vàng. Lá không cuống có phiến xẻ sâu, mọc so le, gân lá màu trắng. Hoa to, đều, mọc đơn độc ở đầu cành, màu vàng, lá đài 3, sớm rụng, cánh hoa 6, có gai, nhỏ. Quả chứa nhiều hạt, tròn, dẹp và đen.

Bộ phận dùng: Toàn cây (thân, rễ, lá, hạt, hoa) (Herba Argemones). Thu hái quanh năm, dùng tươi hay phơi khô.

Thành phần hoá học chính: Rễ chứa alcaloid chủ yếu là protopin, allocryptopin ngoài ra còn có tanin, nhựa. Hạt chứa dầu béo, dầu hạt chứa argemon.

Công dụng: Rễ lợi tiểu tiện, sát trùng, thường được dùng trị bệnh ngoài da mạn tính. Nhựa mủ tươi của cây dùng chữa phù, vàng da và các bệnh về da. Dầu cây dùng xổ và chữa bệnh về da, Dầu hạt có tác dụng tẩy xổ nhưng không gây đau bụng. Dầu không có mùi khó chịu như dầu Thầu dầu. Hạt dùng làm thuốc nhuận tràng gây nôn, dùng trị nọc độc các vết cắn của côn trùng và động vật.

Cách dùng, liều lượng: Ngày dùng 10-15g, dạng thuốc sắc, dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác.