CÂY NA

Tên khác: Mãng cầu, Mãng cầu ta, Mãng cầu dai, Hi bởi t

Tên khoa học: Annona squamosa L.

họ Na (Annonaceae).

Mô tả: Cây cao 2-8m, vỏ có nhiều lỗ bì nhỏ, tròn, trắng. Lá hình mũi mác, tù hay nhọn, trông như hơi mốc ở phần dưới, dài 10cm, rộng 4cm, có 6-7 cặp gân phụ. Hoa nhỏ, màu xanh lục, mọc đối với lá, có cuống dài 2-3cm. Hoa thường rũ xuống, có 3 lá đài màu lục. Quả mọng kép, màu xanh mốc, gần như hình cầu, đường kính 7-10cm, có từng múi, mỗi múi ứng với một lá noãn. Thịt quả trắng. Hạt đen có vỏ cứng.

Bộ phận dùng: Rễ, lá, quả, hạt (Radix, Folium, Fructus et Semen Annonae Squamosae), thu hái quanh năm.

Thành phần hoá học chính: Quả có đường, tinh bột, protid và vitamin. Lá có alcaloid. Hạt chứa dầu, alcaloid.

Công dụng: Vị ngọt, tính hàn, có tác dụng bổ tỳ vị, thanh nhiệt giải độc, sát trùng, Quả Na xanh dùng chữa lỵ và ỉa chảy. Quả Na điếc dùng trị mụn nhọt, đắp lên vú bị sưng. Hạt thường được dùng diệt côn trùng, trừ chấy rận. Lá Na dùng trị sốt rét con lâu ngày, mụn nhọt sưng tấy, ghẻ. Rễ và vỏ cây dùng trị ỉa chảy và trục giun.

Cách dùng, liều lượng: Ngày dùng 20-30g lá, dạng thuốc sắc, dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác.