THỐT NỐT

Tên khác: Thốt lốt, Thốt nốt

Tên khoa học: Borassus flabellifer L.,

họ Cau (Arecaceae).

Mô tả: Cây có thân cột phình ở gốc, cao tới 20-30m, đường kính tới 90cm. Lá hình quạt, tròn, rộng tới 3m, gấp nếp với nhiều phần phân chia, nbị cắt thành dải nhọn, phiến trải ra, cuống to, cong, có gai nhiều, dài tới 50cm và to bằng ngón tay cái. Hoa đơn tính, khác gốc. Cụm hoa đực mang nhánh chứa rất nhiều hoa nhỏ. Cụm hoa cái ít hoa nhưng hoa cái lớn hơn hoa đực. Quả hạch tròn, màu nâu sẫm, to, chứa 3 hạt hóa gỗ dẹp, có lỗ thủng ở đỉnh.

Bộ phận dùng: Cuống của cụm hoa, rễ, dịch cây (Pedunculus, Radix et Jus Borassi Flabellifris), thu hái quanh năm, thường thu hái và dùng tươi.

Thành phần hoá học chính: Nhân của hạch có galactomannan.

Công dụng: Rễ cây có vị hơi ngọt, tính bình, có tác dụng giải nhiệt, hồi phục sức, cây non lợi tiểu, tiêu viêm. Dịch cây lợi tiểu, kích thích và tiêu viêm. Thịt quả làm nhầy và bổ dưỡng. Cuống cụm hoa có tác dụng lợi tiểu, trừ giun. Dịch từ cụm hoa chữa các loại viêm nhiễm và phù thũng, dùng chế đường, đường Thốt nốt dùng làm thuốc giải độc, nhất là giải độc strychnin. Dịch từ cụm hoa cho lên men rượu có vị thơm, ngọt dịu.

Cách dùng, liều lượng: Ngày dùng 8-12g trục cụm hoa, dùng dạng thuốc sắc, dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác.