Phục linh

hình ảnh phục linh
hình ảnh phục linh

Tên tiếng Việt:

Bạch phục linh, Bạch linh, Phục thần

Tên khoa học:

Poria cocos Wolf (Pachyma hoelen Rumph)

Họ:

Nấm lỗ Polyporaceae

Công dụng:

Vị thuốc bổ, thuốc lợi tiểu, dùng trong bệnh thuỷ thũng. Còn dùng làm thuốc trấn tĩnh, chữa các trường hợp mất ngủ, hay sợ hãi, di tinh.

A. Mô tả cây

Nấm này mọc ký sinh trên rễ cây thông. Vì người ta cho phục linh là linh khí của cây thông nấp ở dưới đất, do đó mà đặt tên. Nếu nấm mọc xung quanh rễ khi đào lên có rễ thông ỡ giữa nấm thì gọi là phục thần. người ta cho loại này có tác dụng yên thần phách, chữa sợ hãi, mất ngủ. Nấm hình khối to, có thể nặng tới 5kg, nhỏ có thể bằng nắm tay. Mặt ngoài màu xám đen, nhăn heo có khi thành bướu. cắt ngang sẽ thấy mặt lổn nhổn hoặc trắng (bạch phục linh) hoặc hồng xám (xích phục linh). Bột phục linh có màu trắng xám, chủ yếu gồm các khuẩn ty, bào tử, cuống đám tử. Dùng glyxerin để soi sẽ thấy các khuẩn ty không mầu, thỉnh thoảng có các khuẩn ty màu nâu đường kính 3-4 µm. cuống đám tử có đường kính 9-18 µm, trên đầu có nhiều đám bào tử đường kính 11-26 µm. Ngoài ra đôi khi có các đám chất keo.

B. Phân bố

Hiện phải nhập của Trung quốc. Loại tốt nhất mọc ở Vân Nam gọi là Vân linh. Thứ ở Quảng Đông có thể không tốt bằng thứ ở Vân nam. Năm 1977 phát hiện thấy có vùng Đà Lạt (Lâm Đồng) ở nước ta.

C. Thành phần hoá học

  • Chưa rõ hoạt chất là gì. Tuy nhiện  người ta đã phân tích có chất đường đặc biệt của phục linh: pachymoza, glucoza, fructoza và chất khoáng
  • Mới đây người ta nghiên cứu thấy thành phần của nó gồm 3 loại:
  • Các axit có thành phần hợp chất tritecpen: axit pachimic C, axit tumolosic
  • Đường đặc bịêt : Pachyman có trong loài nấm này tới 75%
  • Ngoài ra còn ergosterol, cholin, histidin và rất ít men proteaza

D. Tác dụng dược lý

  • Cao Ứng Dấu và Chu Nhĩ Phương (1955, Trung hoa y học tạp chí, 10) đã nghiên cứu và báo cáo về tác dụng dược lý của phục linh như sau:
  • Chuẩn bị một số thỏ trong 5 ngày: nhốt từng con vào chuồng riêng, mỗi ngày cho mỗi con ăn ngoài đậu đen ra còn cho uống 200ml nước (cho vào cổ họng). hằng ngày hứng nước tiểu của từng con và cân.
  • Đến ngày thứ 6 tiêm vào màng bụng dung dịch 25% phục linh (ngâm bột phục linh 48 giờ với 5 phần cồn 70 lọc cô thu hồi cồn, thêm nước cất vào thành dung dịch 25%). Mỗi kg thể trọng tiêm 2ml (tương ứng với 0,5g dược liệu). tiến hành và theo dõi như vậy trong 5 ngày liền. Sau khi nghỉ thuốc, tiếp tục theo dõi như vậy trong 5 ngày nữa.
  • Sau đó tiến hành đối chiếu với lượng tro tương đương của dược liệu và thuốc lợi tiểu (mersalylum và theophyllinum)Kết quả thí nghiệm chứng minh phục linh có tác dụng lợi tiểu và tác dụng lợi tiểu đó không phải do muối có trong tro của nó.

E. Công dụng và liều dùng

Tính chất  theo tài liệu cổ: vị ngọt, nhạt, tính bình, vào 5 kinh, tâm, phế, thận, tỳ và vị. Có tác dụng lợi thuỷ, thấm thấp, bổ tỳ, định tâm, dùng chữa tiểu tiện khó khăn, thuỷ thũng trướng man, tiết tả, phục thẩm định tâm, an thần chữa hồi hộp mất ngủ. Trong nhân dân, phục linh được coi là vị thuốc bổ, thuốc lợi tiểu, dùng trong bệnh thuỷ thũng. Còn dùng làm thuốc trấn tĩnh, chữa các trường hợp mất ngủ, hay sợ hãi, di tinh. Ngày dùng 5-10g dưới dạng thuốc sắc, bột hay viên.

Nam Y Dược Phú Tuệ trên Facebook tại đây

Nam Y dược Phú Tuệ ngoài hệ thống Phòng khám Chuyên khoa YHCT, còn chuyên nuôi trồng, thu hái, nhập khẩu, sơ/bào chế, sản xuất, kinh doanh dược liệu, vị thuốc Nam, vị thuốc YHCT, chế phẩm, thành phẩm, thuốc YHCT các dạng cao, đơn, hoàn, tán, nang, nén. Bảo đảm hiệu quả cao, chất lượng tốt, an toàn, đạt chuẩn TCVN, GMP – WHO, bào chế đúng phép theo Dược điển Việt Nam và quốc tế.

Quý vị có nhu cầu khám chữa bệnh, mua thuốc, vui lòng liên hệ theo thông tin đăng tải tại Website hoặc/và Tổng đài y khoa/Zalo: 09.115.51.115. Quan tâm Zalo OA tại đây

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.